صنعت لیزینگ به عنوان یکی از ابزارها و روش‌های مهم تأمین مالی در جهان شناخته شده و یکی از سازوکارهای مهم برای توسعه و رشد صنایع محسوب می‌شود. اما متأسفانه هنوز در ایران به جایگاه مناسب و قابل توجهی دست نیافته و یکی از دلایل آن عدم شناخت کافی عموم مردم با این صنعت و نوع خدمات قابل ارائه در شرکت‌های لیزینگ (واسپاری) می‌باشد. در حال حاضر شرایط اقتصادی و مشکلات ناشی از تحریم و تورم و ... رشد و توسعه این صنعت را با اختلال مواجه نموده است.
مع‌الوصف با توجه به افزایش قیمت کالا و تجهیزات و کاهش قدرت خرید شرکت‌ها و مردم، امیدواریم این ابزار مالی (شرکت‌های لیزینگ) بتوانند به اقتصاد خانوارها و شرکت‌های تولیدی و تأمین کنندگان کالا و خدمات، کمک شایانی داشته باشد و باعث رونق و توسعه چرخه اقتصادی بشود. بنابراین انتظار می‌رود بخشی از تقاضاهای خانوارها و تقاضاهای واقعی بنگاه‌های خرد، کوچک و متوسط از طریق بازار لیزینگ تأمین شود.
از طرف دیگر شرکت‌های لیزینگ بعنوان کانال‌های توزیع محصولات و کالاها و خدمات بانکی، می‌توانند در قالب قراردادهای عاملیت به تحقق برنامه بانک‌ها در اعطای تسهیلات به صنایع کوچک و متوسط و طرح های زودبازده کمک نمایند.
مشکلات فروش در صنایع تولید کالاهای بادوام غیر از خودرو نیز توجه شرکت‌ها را به سوی لیزینگ جلب نموده است.
برای مثال، صنایع کامپیوتر و تجهیزات زیرساخت در حوزه IT، تولید لوازم خانگی، ماشین آلات و ادوات کشاورزی و تجهیزات پزشکی، آزمایشگاهی و بیمارستانی تمایل به استفاده از لیزینگ جهت کمک به فروش محصولات خود دارند.
اما شرکت‌های لیزینگ در مسیر پرپیچ و خم رشد و توسعه و رسیدن به جایگاه واقعی خود در کشور با مشکلات و موانع و محدودیت‌هایی در سر راه خود مواجه هستند که بایستی این موانع با کمک دولت و بانک مرکزی و اصلاح و بازنگری قوانین بالادستی، مرتفع گردند.
با توجه به بررسی عملکرد شرکت های لیزینگی، مهمترین عوامل اثرگذار در موفقیت و سودآوری این شرکت‌ها عبارتند از:
- ساختار مناسب تأمین مالی و مدیریت منابع مالی
- اعتبارسنجی مشتریان و کاهش ریسک وصول مطالبات
- داشتن استراتژی فروش محصولات و کالاها و همچنین شناخت از بازار هدف (مشتریان)
- استفاده از تکنیک‌ها ومتدهای نوین و ابزارهای جدید ازجمله فین‌تک‌ها
- بهبود فرآیندهای کاری و کاهش بروکراسی اداری و حضور حداقلی مشتریان از مرحله درخواست تا تحویل کالا به آنها
- تنوع ارائه خدمات و تسهیلات به مشتریان
لذا ضرورتاً بایستی بنگاه‌های اقتصادی/ شرکت‌های لیزینگ توجه ویژه‌ای به این عوامل تأثیرگذار در برنامه‌های راهبردی خود داشته باشند.
بطور کلی چشم‌انداز و آینده این صنعت همانطور که در بالا به آن اشاره شد، به سیاست‌های بانک مرکزی و دولت بستگی دارد که تا چه میزان می‌خواهد از این ابزار مالی در رونق بخشیدن به مسائل اقتصادی و بخش های تولیدی استفاده کند.
در حال حاضر با اتخاذ سیاست‌های انقباضی و تعیین نرخ تکلیفی بانک مرکزی برای شرکت‌های لیزینگ، امکان بهره گیری از این ابزار محدود شده است.
بابک خالقی
مدیرعامل شرکت واسپاری مهرگان پیشرو